Istraživanja ribe – umbre na Kraljevcu i mere zaštite njenog staništa, bila je jedna od tema tribine „Zašto su barska staništa važna“, održane sredinom aprila u Istraživačkom centru Kraljevac u Deliblatu.
O svojim istraživačkim iskustvima govorio je Đorđe Gajić (na slici iznad – desno), istraživač pripravnik sa Biološkog fakulteta u Beogradu, na Кatedri za morfologiju, sistematiku i filogeniju životinja. Mladi naučnik svoj naučno-istraživački rad inače realizuje u oblasti ihtiologije, sa posebnim osvrtom na morfologiju, filogeniju, filogeografiju, populacionu genetiku i konzervacionu biologiju. Gajić je učestvovao u realizaciji nekoliko nacionalnih projekata („Ekološke mreže“ i „Natura 2000“), u izradi monitoringa ribarskih područja i zaštićenih vrsta riba, kao i na projektima u vezi sa očuvanjem mrgude (Umbra krameri) U fokusu njegovog istraživanja su morfološke i genetičke analize pastrmskih populacija širom areala distribucije.
Govoreći o istraživanju ribe – umbre na Kraljevcu, Gajić je rekao da je rađeno na pet lokaliteta, četiri lokaliteta van granica rezervata (Crna bara, Ćirkina ćuprija, Ulmiduđ i Suva bara), jedan lokalitet u granicama rezervata (Slatina) i da je na svim lokalitetima pronađena „umbra“, što je bio i razlog da se predlože promene za proširenje sadašnjih granica rezervata.
– Ono što raduje jeste da umbra dominira po broju riba u uzorku na skoro svim lokalitetima, rekao je Gajić, ali i ponovio ono što su kolege već apostrofirale, da „džabe štitimo vrstu, ako ne štitimo stanište“.
Obraćajući se prisutnima, Gajić je istakao da je monitoring mrgude (Umbra krameri) u okviru Rezervata dao veoma dobre rezultate, da je „umbra“ po prvi put zabeležena u prvom stepenu jezera (tokom jesenjeg istraživanja) „što je pokazatelj da se polako vraća u jezero“, a pored umbre pronađeni su još i barski karaš, čikov i belica. Inače, sve ove vrste nalaze se na listi strogo zaštićenih riba u Srbiji.
Istraživač pripravnik sa Biološkog fakulteta u Beogradu je rekao da je u Crnoj bari zabeležen veliki broj primeraka „mrgude“, barskog karaša, linjaka, čikova, belice i vijuna pa bi, kako je predložio, „ovo mesto, možda, trebalo da se izuzme iz ribolovne aktivnosti“.
Takođe je naveo da Slatina (u granicama rezervata) predstavlja „neku vrstu problema“ jer je zabeležen porast invazivnih vrsta – cverglana i babuške, i uputio svojevrsni poziv da bi, najpre meštane, ali i širu javnost, trebalo upoznati sa značajem autohtonih (domaćih) vrsta riba koje nastanjuju staništa u okruženju kao i o merama zaštite koje bi pomogle njihovom opstanku.
– Veoma su bitne zone oko kanala i veoma je bitno da se znaju granice njiva kako bi se očuvala vegetacija duž kanala koja služi kao zona filtracije za vodu koja se spira sa poljoprivrednih površina, da cisterne ne treba da se peru i prazne u kanalu, da se voda ne koristi za navodnjavanje (jer je i onako ima malo). Okruženje mora da se upozna sa tim koliko su ove vrste bitne i značajne, jer mi možemo da propišemo mere, ali ako se one ne poštuju, onda nam džabe sav trud, poručio je Đorđe Gajić, istraživač pripravnik sa Biološkog fakulteta u Beogradu, na Кatedri za morfologiju, sistematiku i filogeniju životinja
Projekat “Očuvanje barskih staništa SRP “Kraljevca” i okoline kroz dijalog sa lokalnim stanovništvom“ finansira USAID a sprovodi ga Beogradska otvorena škola sa svojim partnerima. Tribina je deo ktivnosti petogodišnjeg projekta „Zajedno za životnu sredinu“ koji sprovode Beogradska otvorena škola i Američka agencija za međunarodni razvoj USAIDu saradnji sa Međunarodnom unijom za zaštitu prirode IUCN, Mladim istraživačima Srbije, Međunarodnom ekološkom organizacijom TNC, udruženjem ENECA i Američkom privrednom komorom u Srbiji AmCham
